Zagadnienia

  • Czytelnictwo jako przedmiot badań różnych nauk (np. socjologia, psychologia, pedagogika, nauki o literaturze, bibliologia, nauka o informacji, nauki medyczne) – cel, zakres, metodologia i możliwości poznawcze;
  • Źródła do badań nad czytelnictwem dawnym i współczesnym (w tym najnowsze świadectwa lektury, np. internetowe opinie o książkach, blogi) – zakres ich stosowalności, zalety i ograniczenia; metody opracowania materiałów;
  • Przemiany społecznych norm lektury: koncepcje, programy i działania na rzecz wychowania czytelnika idealnego oraz ich promotorzy. Instytucje upowszechniające wzory praktyk lekturowych, kształtujące kompetencje czytelnicze, hierarchie wartości literackich i naukowych (np. szkoła, Kościół, organizacje społeczne, partie polityczne, czasopisma specjalistyczne, media masowe, biblioteki, kluby książki); akcje rozwijania czytelnictwa w różnych krajach i ich efekty;
  • Czytelnicy w przeszłości i współcześnie: poszerzanie się granic zbiorowości czytelników, wzbogacanie się ich społecznej struktury o nowe kategorie odbiorców (kobiety, osoby „z ludu”);
    • specyficzne cechy zachowań lekturowych poszczególnych środowisk i zbiorowości pełniących odmienne role społeczne (mieszkańcy miast i wsi, kobiety i mężczyźni, młodzież i seniorzy, przedstawiciele poszczególnych zawodów, mniejszości narodowe, emigranci i imigranci), w tym grup zawodowo związanych z książką lub takich, dla których lektura ma charakter powinnościowy (uczeni, literaci, studenci, uczniowie, duchowni itp.)
    • tworzenie się publiczności i rozmaitych subkultur czytelniczych (kręgów czytelniczych). Rola niesformalizowanych i oficjalnych kanałów wymiany opinii w kreacji mód czytelniczych i kanonów lekturowych;
  • Ujednolicanie się i różnicowanie praktyk czytelniczych. Zmiany stosunku do lektury – od sakralizacji do powszedniości praktyk. Przemiany form lektury (głośne czytanie, lektura intymna, „korzystanie” z książek). Lektura profesjonalna i potoczna. Substytuty lektury;
  • Uwarunkowania praktyk lekturowych w skali indywidualnej i grupowej: dostęp do książki, kompetencje komunikacyjne (czytelnicze, w tym informacyjne), systemy aksjologiczne, sytuacje komunikacyjne (sytuacje lektury);
  • Lektura jako temat twórczości artystycznej (motyw literacki, filmowy, plastyczny).